Imagen
23, Ekaina 26
Hauskortasun-egoeran dauden adinekoen kopuruak gora egingo duela aurreikusten denez, Hurkoa eta Aubixa fundazioek elkarrekin hausnartu dute errealitate berri horri nola aurre egin. Ekimen honek zahartze osasuntsu eta autonomoa bermatu nahi du, hauskortasunaren prebentzioa sustatuz, desgaitasun- eta mendekotasun-egoerak atzeratzeko. Horretarako, Hurkoak eta Aubixak hainbat neurri proposatu dituzte, hala nola hauskortasuna zerbitzu-zorroari buruzko Dekretuan sartzea, sistema soziosanitario globala sortzea, gizarteko beste sektore batzuen inplikazioa sustatzea eta herritarrak hauskortasun-egoerak identifikatzearen garrantziaz kontzientziatzea.
Hurkoa eta Aubixaren proposamena urrats garrantzitsua da hauskortasun-egoeran dauden pertsonei arreta integrala eskaintzeko. Ikuspegi berritzaileekin eta ekintza zehatzekin, adinekoek zahartze duina, autonomoa eta osasungarria izan dezaten bermatzea dute helburu. Bi erakundeek jardunaldi bat antolatu dute gaur goizean, arlo horretan dituzten proposamenak ezagutarazteko. Hurkoaren eta Aubixaren proposamen nagusietako bat da hauskortasuna zerbitzu-zorroari buruzko Dekretuan sartzea, udalerriek ahultasun-egoeran dauden pertsonei arreta emateko beharrezkoak diren baliabideak eta tresnak dituztela ziurtatzeko eta egoera bakoitzean behar duten laguntza egokia eskaintzeko.
Era berean, zerbitzu soziosanitarioen sistema orokor bat sortzea proposatzen da, pertsona batek bere bizitzan zehar eska ditzakeen premia, laguntza eta arreta guztiak kontuan hartuko dituena. Zerbitzu-agenda horrek hauskortasun-egoeran dauden pertsonei arreta integrala eta koordinatua ematea ahalbidetuko du, haien ongizatea eta bizi-kalitatea bermatuz.
Hurkoak eta Aubixak ere nabarmendu dute garrantzitsua dela gizarteko beste sektore batzuk inplikatzea arrisku-egoerak prebenitzen eta detektatzen. Hori lortzeko, farmazia-sareak, banku-erakundeek, hurbileko saltokiek eta komunitateko beste eragile garrantzitsu batzuek parte hartzea proposatzen dute. Eragile horiek inplikatzean, hauskortasun-egoeretan goiz eta eraginkortasunez identifikatu eta jardun ahal izateko laguntza-sare bat sortzea bilatzen da.
Gainera, inguruko hauskortasun-egoeren aurrean erne egotearen garrantziaz herritarrak kontzientziatzeko beharra nabarmentzen da. Hurkoak eta Aubixak radar bidezko pertsonen proiektuak inplementatzea proposatzen dute, antena gisa jardun dezaten hauskortasun-egoerak identifikatzeko eta beharrezko laguntza emateko. Ekimen honek hauskortasun-egoeran dauden pertsonei arreta eta zaintza emateko kultura sustatu nahi du.
Hurkoak eta Aubixak aurkeztutako proposamenak honako premisa honetan oinarritzen dira: adinekoak ez dira soilik laguntza- eta arreta-premiak dituzten subjektutzat hartzen, baizik eta zenbait laguntza behar izan arren gara daitezkeen potentzialtasunak dituzten gizabanakotzat. Zahartzearen ikuspegi integrala sustatu nahi dute, non autonomia, duintasuna eta adinekoen borondatearekiko errespetua baloratuko diren.
Jardunaldia
Gai horien inguruan, José Félix Martí Masso neurologoak aurkeztutako ekitaldian, Itziar Vergara Biodonostiako zuzendariak, Martin Auzmendi Aubixako idazkariak eta José Luis Marañón Hurkoako Patronatuko kideak hitz egin dute.
Aurkezpenean, Martí Massok nabarmendu du hauskortasuna faktore mediko, mental eta sozialen eragina duen sindrome geriatrikoa dela. Garrantzitsua da, 65 urtetik gorako biztanleen artean % 3tik % 30era bitarteko prebalentzia duelako, mendetasun- eta heriotza-arazo larriak izateko arrisku handiagoa adierazten duelako eta itzulgarria izan daitekeelako.
Bestalde, Itziar Vergarak adierazi du hauskortasunaren kontzeptua zabala dela, eta aintzat hartu beharreko hainbat errealitate biltzen dituela, adinekoen beharrei behar bezala erantzuteko osasun-arretaren arloan.
Martin Auzmendiren ustez, beharrezkoa da osasun- eta gizarte-zerbitzuak bermatzea, batez ere lehen mailako arretan, horiek aplikatzeak premia-egoeran dauden pertsonei arreta integrala ematea ekarriko lukeelako, bereziki paziente kronikoen edo mendekotasun-egoeran daudenen kasuan ".
Azkenik, José Luis Marañónek adierazi du gizarte-babesa dela hauskortasun-egoerak prebenitzeko funtsezko elementua, isolamendua sortzen baitute. Familiaren eta bizilagunen laguntzak eta gizarte-zerbitzuek emandako euskarriak konpentsatzaile gisa jokatzen dute egoera horien aurrean.
Aurrekariak
Hauskortasunaren alorrean Hurkoak aurretik egindako ekarpenekin bat egiten du hausnarketa-prozesuak. 2018an, Hurkoak azterlan bat egin zuen, Eusko Jaurlaritzarekin lankidetzan, Hauskortasun Proiektuaren Txostena izenekoa. Ondorio batzuei esker, beste azterlan bat egin ahal izan zen Gipuzkoako adinekoen ahultasuna ezagutzeko eta Hauskor programa diseinatzeko. Hauskor programa Pasaian, Azkoitian eta Donostian dago ezarrita.
Ildo beretik, Hurkoak "BaTuran" tresna garatu du, Deustuko Unibertsitatearekin lankidetzan, adineko pertsonen gizarte-hauskortasuneko egoerak identifikatzen eta baloratzen laguntzeko.
